میرویم سراغ فارماکولوژی و آندروژنها و آنتیآندروژنها و ده نکته مهم را در مورد آنها مرور میکنیم:
نکته اول: تستوسترون خوراکی اثر کمی دارد، زیرا سریع توسط کبد متابولیزه میشود؛ به همین دلیل تستوسترون بصورت تزریق (بصورت استرهای طولانی اثر) یا پچ ترانسدرمال تجویز میشود.
نکته دوم: کاربرد اصلی آندروژنها مربوط به هیپوگنادیسم میشود. از آندروژنها برای تحریک تولید گلبولهای قرمز در برخی از آنمیها و برای افزایش وزن در بیماران مبتلا به سندرمهای تحلیل برنده نظیر ایدز هم استفاده میشود.
نکته سوم: در مردها تجویز دوز بالای آندروژنها میتواند بصورت پارادوکس سبب فمینیزاسیون (ژنیکوماستی، کوچک شدن بیضهها و ناباروری) شود.
نکته چهارم: در هر دو جنس دوز بالای استروئیدهای آنابولیک میتوانند سبب زردی کلستاتیک، بالا رفتن آنزیمهای کبدی و احتمالا کارسینوم هپاتوسلولار شود.
نکته پنجم: فلوتامید آنتاگونیست غیر استروئیدی گیرنده آندروژن است. از این دارو در درمان کارسینوم پروستات استفاده میشود.
نکته ششم: اسپیرونولاکتون نوعی دیورتیک حفظ کننده پتاسیم است که گیرندههای آندروژن را مهار میکند. از این دارو برای درمان هیرسوتیسم در زنان استفاده میشود.
نکته هفتم: فیناستراید آنزیم 5 آلفا ردوکتاز را مهار میکند و در نتیجه مانع تبدیل تستوسترون به دیهیدروتستوسترون میشود. برخی از بافتها مانند پروستات و فولیکلهای مو برای تحریک آندروژنی بیشتر به دیهیدروتستوسترون وابسته هستند تا تستوسترون. از فیناستراید برای درمان هیپرپلازی خوشخیم پروستات و ریزش مو در مردان استفاده میشود.
نکته هشتم: فیناستراید با اثر تستوسترون تداخلی ایجاد نمیکند و به همین دلیل کمتر از دیگر آنتیآندروژنها سبب ایمپوتانس، ناباروری و کاهش میل جنسی میشود.
نکته نهم: دوتاستراید نوعی مهار کننده جدیدتر 5 آلفا ردوکتاز است که طول عمر بیشتری در مقایسه با فیناستراید دارد.
نکته دهم: با سرکوب ترشح گنادوتروپینها بویژه LH تولید تستوسترون کاهش مییابد. برای این منظور میتوان از لوپرولید یا GnRH طولانی اثر استفاده کرد. از این دارو برای درمان کارسینوم پروستات استفاده میشود.