ارتیکاریا اختلالی است که با وجود ضایعات پوستی به نام Weal (ضایعات کهیری) یا آنژیوادم یا هر دو مورد مشخص میشود. به ده نکته مهم در مورد این بیماری توجه کنید.
نکته اول: ارتیکاریا شامل این انواع است: ۱- ارتیکاریاری معمول یا کلاسیک یا خودبخود؛ ۲- ارتیکاریای فیزیکی؛ ۳- ارتیکاریای واسکولیتی؛ ۴- آنژیوادم بدون Weal.
نکته دوم: Weal ضایعهای است موقت، دارای حاشیه مشخص و به رنگ قرمز یا کم رنگ و سطحی که با فشار محل میشود، خارش دارد و در ابتدا هاله قرمز رنگی دور آن است. این ضایعه در اثر ادم درم ایجاد میشود.
نکته سوم: آنژیوادم در اثر ادم بخشهای عمقیتر درم و بافت زیر جلدی ایجاد میشود. رنگ پوست است، حاشیه مشخص ندارد و بجای خارش، بیشتر با درد و سوزش همراه است.
نکته چهارم: ارتیکاریای معمول یا کلاسیک دو نوع دارد: 1- حاد که کمتر از ۶ هفته طول میکشد و ۲- مزمن که بیشتر از ۶ هفته طول میکشد.
نکته پنجم: ارتیکاریای فیزیکی نوعی ارتیکاریا است که در اثر محرکهای خارجی (مانند محرکهای مکانیکی یا حرارتی) ایجاد میشود. این نوع ارتیکاریا در بیشتر موارد در طی چند دقیقه بعد از تماس با محرک ایجاد میشود و معمولا در مدت ۲ ساعت برطرف میشود (البته انواع تاخیری هم وجود دارد).
نکته ششم: ارتیکاریای کولینرژیک نوعی ارتیکاریای فیزیکی است که با ضایعات پاپولر موقت با قطر ۲ تا ۳ میلیمتر مشخص میشود. هر فعالیتی که سبب تعریق شود ممکن است این نوع ارتیکاریا را ایجاد کند (ورزش، استرس هیجانی). ضایعات بیشتر در نیمه فوقانی بدن ایجاد میشوند.
نکته هفتم: درموگرافیسم نوعی ارتیکاریای فیزیکی است که در آن به دنبال ضربه به پوست، Weal ایجاد میشود. درموگرافیسم دو نوع دارد: ۱- نوع ساده که خارش ندارد و ۲- نوع علامتدار که خارش دارد. نوع علامتدار شایعترین نوع ارتیکاریای فیزیکی است.
نکته هشتم: آنتیهیستامینها اصلیترین درمان ارتیکاریا هستند. آنتیهیستامینهای H1 را به دو نسل اول و دوم تقسیم میکنند. ۱- نسل اول مانند دیفنهیدرامین و کلرفنیرامین، بیشتر خوابآور هستند و عوارض اتونوم بیشتری دارند. ۲- نسل دوم مانند ستیریزین و فکسوفنادین و لوراتادین، کمتر خوابآور هستند و عوارض اتونوم کمتری دارند.
نکته نهم: در ارتیکاریا بهتر است از آنتیهیستامینها بطور روزانه استفاده شود: بهتر است از آنتیهیستامینهای کمتر خوابآور در طول روز و از آنتیهیستامینهای خوابآور در شب استفاده کرد.
نکته دهم: در کودکان ۱ تا ۶ ساله بهتر است از آنتیهیستامینهای کوتاهاثرتر استفاده شود. در زنان حامله بهتر است از کلرفنیرامین استفاده شود.