همچنان اگزانتم‌های ویروسی کودکان را مرور می‌کنیم. نوبت بیماری پنجم یا اریتم اینفکتیوزوم است. به ده نکته مهم زیر توجه کنید:
نکته اول: بیمارى پنجم یا Erythema Infectiosum در اثر پاروو ویروس انسانى B19 ایجاد مىشود.
نکته دوم: پاروو ویروس B19 تمایل به گرفتار کردن سلول‌های پیش‌ساز گلبول‌های قرمز را دارد و به همین دلیل در بیماران مبتلا به آنمی همولیتیک (مانند آنمی سیکل سل) از جمله علل مهم کریز آپلاستیک است.
نکته سوم: عفونت اولیه با پاروو ویروس B19 در دوران حاملگی می‌تواند سبب آنمی جنین و هیدروپس فتالیس شود.
نکته چهارم: گیرنده سلولی برای پاروو ویروس B19 آنتی‌ژن P اریتروسیت است.
نکته پنجم: دوره انکوباسیون اریتم اینفکتیوزوم ۴ تا ۱۴ روز است. عفونت با راش ، تب خفیف (یا بدون تب) و گاهى فارنژیت و کنژنکتیویت خفیف تظاهر مىکند.
نکته ششم: راش اریتم اینفکتیوزوم در سه مرحله ظاهر مىشود. در مرحله اولیه، گونههاى کودک اریتماتو بوده، در پیرامون ناحیه اریتماتو رنگ پریدگى مشاهده مىشود. (صورت سیلى خورده). ۱ تا ۴ روز بعد راش اریتماتوى ماکولوپاپولر بطور متقارن روى تنه ایجاد مىشود و از بین مىرود. سپس راشى شبکه مانند (رتیکولر) بمدت ۲ تا ۴۰ (متوسط ۱۱ روز) روز ظاهر مىشود که مىتواند خارش داشته باشد، اما بدون پوسته است.
نکته هفتم: در بررسی‌های آزمایشگاهی، از جمله اختلالات هماتولوژیک عفونت با پاروو ویروس B19 می‌توان به رتیکولوسیتوپنی (برای ۷ تا ۱۰ روز)، آنمی خفیف، ترومبوسیتوپنی، لنفوپنی و نوتروپنی اشاره کرد.
نکته هشتم: می‌توان وجود پاروو ویروس B19 را به کمک PCR و یا به کمک سلول‌های پیش‌ساز اریتروئیدی مغز استخوان با میکروسکوپ الکترونی نشان داد. آزمون‌های سرولوژیکی که وجود IgM ضد ویروس را نشان می‌دهند، تشخیصی هستند (و نشان می‌دهند که عفونت در ۲ تا ۴ ماه گذشته روی داده است).
نکته نهم: برای اریتم اینفکتیوزوم، درمان اختصاصی بجز مراقبت روتین حمایتی وجود ندارد. برای درمان کریز آپلاستیک موقت ممکن است نیاز به ترانسفوزیون باشد.
نکته دهم: پیش‌آگهی اریتم اینفکتیوزوم عالی است. توجه داشته باشید که پاروو ویروس B19 تراتوژن نیست، اما عفونت داخل رحمی سلول‌های اریتروئیدی جنین می‌تواند سبب هیدروپس فتالیس و مرگ جنین شود.
