رویکرد به خونریزى گوارشى بسیار مهم است و بسیار بسیار سؤالى! در زیر به ده نکته بسیار مهم بر اساس هاریسون ۲۰۲۲ اشاره مىکنیم. با این نکات مىتوانید از پس بیشتر تستهاى این مبحث بر بیائید.
نکته اول: هماتمز نشانه UGIB است. ملنا نشان مىدهد که خون براى برابر یا بیشتر از ۱۴ ساعت تا ۵-۳ روز در دستگاه گوارش مانده است، بنابراین هرچقدر محل خونریزى پروگزیمالتر باشد، احتمال آن که ملنا روى دهد، بیشتر خواهد بود. هماتوشزى معمولاً نشانه LGIB است. البته ممکن است UGIB سریع روى دهد و خون بقدر کافى در روده نماند تا ملنا تشکیل شود. در صورتى که هماتوشزى نشانه UGIB باشد، با عدم ثبات وضعیت همودینامیک بیمار و افت هموگلوبین وى همراه خواهد بود.
نکته دوم: اگر آزمون خون مخفى مدفوع مثبت باشد، باید ارزیابى با کولونوسکوپى آغاز شود. اگر کولونوسکوپى منفى باشد، نیازى به بررسى بیشتر نیست، مگر آن که بیمار دچار آنمى فقر آهن یا علایم گوارشى باشد.
نکته سوم: در مرد مبتلا به آنمى فقر آهن باید حتما کولونوسکوپى انجام شود. به این نکته بسیار مهم توجه کنید: در یک مرد آنمى فقر آهن خونریزى گوارشى را مطرح مىکند، مگر آن که خلاف آن ثابت شود.
نکته چهارم: در LGIB، در بیمارانى که وضعیت همودینامیک آنها ناپایدار است (و دچار هماتوشزى هستند) باید پیش از ارزیابى LGIB، اندوسکوپى فوقانى انجام شود تا UGIB رد شود. اگر UGIB رد شود، در صورت مهیا بودن شرایط، کولونوسکوپى انجام مىشود.
نکته پنجم: در LGIB، در بیمارانى که وضعیت همودینامیک پایدارى دارند: الف) در بیمارانى که کمتر از ۴۰ سال سن دارند و خونریزى آنها خفیف است، سیگموئیدوسکوپى روش تشخیصى مفیدى است. ب) در بیمارانى که بیش از ۴۰ سال سن دارند، کولونوسکوپى انجام مىشود.
نکته ششم: در صورتى که در بیمارى که NSAIDs دریافت مىکند، زخم پپتیک خونریزى دهنده ایجاد شود، در صورت امکان باید NSAIDs قطع شود. در صورتى که قطع NSAIDs امکانپذیر نباشد، باید مهار کننده اختصاصى COX-2 به همراه PPI تجویز شود.
نکته هفتم: در بیمارانى که دچار خونریزى حجیم با منشأ احتمالى روده باریک شدهاند، امروزه توصیه به انجام آنژیوگرافى به عنوان آزمون تشخیصى اولیه مىشود، البته اگر وضعیت بیمار اجازه بدهد، سىتى آنژیوگرافى یا اسکن رادیونوکلید قبل از آنژیوگرافى انجام مىشود. در سایر موارد (یعنى وقتى خونریزى حجیم نباشد و احتمال برود که از روده باریک منشأ گرفته است)، تکرار اندوسکوپى (از بالا و پائین) را مىتوان به عنوان اقدام اولیه در نظر گرفت.
نکته هشتم: در بیشتر بیماران مبتلا به UGIB که در بیمارستان بسترى شدهاند، باید اندوسکوپى در مدت ۲۴ ساعت انجام شود.
نکته نهم: خونریزى از واریسهاى مرى به کمک لیگاسیون با اندوسکوپ و داروى وازواکتیو داخل وریدى (اکترئوتید، سوماتواستاتین، ترلىپرسین) براى ۵-۲ روز درمان مىشود. ترکیب درمان اندوسکوپى و درمان طبى بهتر از هر کدام از این دو درمان به تنهایى مىتواند خطر عود خونریزى را کاهش بدهد.
نکته دهم: در بیمارى دیورتیکولى، خونریزى معمولاً شروعى ناگهانى دارد، اغلب بدون درد و گاه شدید است. معمولاً این خونریزى از کولون راست منشأ مىگیرد. خونریزى خفیف و خونریزى مخفى از اختصاصات بیمارى دیورتیکولى به شمار نمىروند.