نکات مهم معاینه قلب را مرور میکنیم. نوبت به نبض شریانی میرسد. به ده نکته بسیار مهم زیر توجه کنید:
نکته اول: در نبض متناوب یا Pulsus Alternans ریتم سینوسی است و نبض یک در میان قوی و ضعیف میشود. این نوع نبض در نارسایی قلبی دیده میشود.
نکته دوم: در نبض پارادوکس یا Pulsus Paradoxus فشار سیستولی در هنگام دم بیش از ۱۰ میلیمتر جیوه کاهش مییابد. از جمله علل این اختلال میتوان به تامپوناد قلبی، بیماری مزمن ریوی، آسم حاد، آمبولی وسیع ریوی، انفارکتوس بطن راست، نارسایی قلبی، پنوموتوراکس فشارنده، حاملگی، چاقی و بندرت پریکاردیت کنستریکتیو اشاره کرد/
نکته سوم: نبض دو قلهای یا Bisferiens: نبضی هست که دو قله دارد. شایعترین علت ایجاد این نوع نبض نارسایی دریچه آئورت (با یا بدون تنگی) است، اما در کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک و شرایط هیپردینامیک مانند PDA و مالفورماسیون شریانی وریدی هم دیده میشود.
نکته چهارم: نبض Tardus et Parvus: شیب بالارونده کند همراه با دامنه کوتاه دارد و ناشی از تنگی دریچه آئورت است.
نکته پنجم: نبض آناکروتیک: با وجود فرورفتگی در شیب بالارونده نبض کاروتید مشخص میشود. ممکن است دو موج نبض وجود داشته باشد (شیب بالارونده کند اولیه و قله تاخیری در نزدیک صدای دوم قلب) در تنگی دریچه آئورت دیده میشود.
نکته ششم: علامت Osler: با افزایش فشار در دستگاه فشار خون نبض براکیال قطع میشود، در حالی که نبض شریان رادیال قابل لمس است: در این حالت فشار خون اندازهگیری شده با دستگاه بطور کاذب بالاتر از فشار خون واقعی بیمار است.
نکته هفتم: فقدان نبض: در این حالت، در صورت سمع قلب همزمان با لمس نبض، مشخص میشود که برخی از ضربان قلب، نبض ایجاد نمیکنند. این حالت در ریتم AF و ضربان زودرس دیده میشود.
نکته هشتم: تاخیر نبض فمورال نسبت به رادیال: در حالت طبیعی نبض فمورال و رادیال همزمان لمس میشوند. کوارکتاسیون آئورت سبب میشود نبض فمورال نسبت به نبض رادیال تاخیر داشته باشد.
نکته نهم: اختلاف فشار خون بین دو اندام فوقانی (بیش از ۱۰ میلیمتر جیوه): در انسداد (تنگی)، دیسکسیون شریانهای آئورت، براکیوسفالیک و سابکلاوین دیده میشود.
نکته دهم: در حالت طبیعی فشار نبض (اختلاف فشار سیستولیک و دیاستولیک) ۳۰ تا ۴۰ میلیمتر جیوه است.