سولفونیل‌اوره‌ها از جمله داروهای محرک ترشح انسولین هستند که در دیابت نوع 2 که بتازگی و در مدت 5 سال شروع شده است، بیشترین تاثیر را دارند. با هم ده نکته در مورد این داروها مرور می‌کنیم:
نکته اول: سولفونیل‌اوره‌ها را به دو نسل تقسیم می‌کنند: 1- داروهای نسل 1 مانند کلرپروپامید نیم عمر طولانی‌تر دارند و احتمال بروز هیپوگلیسمی با مصرف آن‌ها بیشتر است و تداخلات دارویی زیادتری دارند و دیکر از آن‌ها استفاده نمی‌شود. 2- داروهای نسل 2 مانند گلی‌گلازید، گلی‌بورید که شروع اثر سریع‌تری دارند و بهتر می‌توانند افزایش قند خون بعد از غذا را پوشش بدهند. اما برخی از آن‌ها نیمه عمر کوتاه‌تری دارند.
نکته دوم: سولفونیل‌اوره‌ها فند خون ناشتا و قند خون بعد از صرف غذا را کاهش می‌دهند.
نکته سوم: سولفونیل‌اوره‌ها با کانال پتاسیم وابسته به ATP در سلول‌های بتای جزایر پانکراس واکنش می‌دهند و ترشح انسولین را بالا می‌برند.
نکته چهارم: استفاده طولانی مدت از سولفونیل‌اوره‌ها با کاهش عوارض ماکروواسکولر و میکروواسکولر دیابت همراه است.
نکته پنجم: گلی‌مپرید و گلی‌پیزید را می‌توان بصورت تک دوز روزانه تجویز کرد و مصرف آن‌ها بویژه در افراد مسن بر گلی‌بورید ارجح است.
نکته ششم: رپاگلینید، ناتگلینید، متیگلینید با کانال پتاسیم وابسته به ATP واکنش می‌دهد و سبب ترشح انسولین می‌شوند، اما سولفونیل‌اوره نیستند. این داروها نیمه‌عمر کوتاهی دارند و بلافاصله قبل از وعده غذایی تجویز می‌شوند تا از افزایش قند خون به دنبال صرف غذا جلوگیری کنند.
نکته هفتم: داروهای محرک ترشح انسولین بویژه انواع طولانی‌اثر می‌توانند سبب هیپوگلیسمی شوند (مخصوصا در افراد مسن).
نکته هشتم: از جمله کنترااندیکاسیون‌های تجویز سولفونیل‌اوره‌ها می‌توان به 1- نارسایی کبدی و 2- نارسایی کلیوی اشاره کرد.
نکته نهم: سولفونیل‌اوره‌ها می‌توانند سبب افزایش وزن شوند.
نکته دهم: در صورت مصرف بیش از حد برخی سولفونیل‌اوره‌ها و ایجاد هیپوگلیسمی طولانی مدت و شدید، بیمار باید در بیمارستان مونیتور شود.
یک پاسخ
با سلام خدمت استاد ایزدی بسیار گرامی
بخاطر تمام مجموعه های خوبتون بسیار ازتون ممنون و سپاسگذارم.
من سالهاست که از کتاب‌های شما استفاده می کنم از دوران پزشکی عمومی تا الان که رزیدنت سال ۴ داخلی هستم و همیشه از کتاب‌های شما نتیجه گرفتم
کتاب‌های نکات برتر که در زمان دانشجویی مطالعه می کردم یک نظم منطقی داشت که من در سایر کتاب‌های انتشارات دیگه مثل مثلا کتاب‌های دکتر کامران احمدی ندیده بودم و تونستم با کتب شما ارتباط خوبی برقرار کنم.
اینجا برای من فرصت خوبی بود تا از شما تشکر کنم
براتون عمر طولانی و با عزت و موفقیت هرچه بیشتر از خداوند بزرگ درخواست می کنم.
فهیمه