بیماریهای ایجاد کننده سرگیجه را مرور میکنیم. نوبت سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم یا BPPV است. به ده نکته مهم زیر توجه کنید:
نکته اول: BPPV شایعترین نوع سرگیجه است.
نکته دوم: BPPV در افراد مسن بطور خودبخود و در افراد جوان اغلب به دنبال ضربه به سر یا لابیرنتیت ویروسی ایجاد میشود.
نکته سوم: در BPPV بیمار به دنبال حرکت سر (اغلب وقتی به جلو خم میشود یا به بالا نگاه میکند و یا در حالت خوابیده از یک سمت به سمت دیگر میغلتد) دچار احساس سرگیجه میشود که کمتر از ۱ دقیقه طول میکشد. ممکن است عدم تعادل خفیف و منتشر هم وجود داشته باشد و بیمار دچار تهوع و استفراغ هم شود.
نکته چهارم: شایعترین علت BPPV جابجایی اتولیتهای گوش داخلی به داخل مجاری نیمدایره خلفی است (کانالولیتیاز خلفی). در اثر حرکت سر، این تودههای کریستالی حرکت میکنند و نورواپیتلیوم مجاری نیمدایره خلفی را تحریک کرده، سبب سرگیجه میشوند (توجه داشته باشید که ممکن است کانالولیتیاز افقی یا قدامی وجود داشته باشد).
نکته پنجم: در BPPV، ایجاد نیستاگموس چرخشی Upbeating با مانور Dix-Hallpike برای کانالولیتیاز خلفی تشخیصی است.
نکته ششم: اگر بر اساس نیستاگموس وضعیتی تشخیص کانالولیتیاز مطرح شود، نیاز به تصویربرداری نخواهد بود. برای تشخیص BPPV ارزیابی آزمایشگاهی مفید نیست.
نکته هفتم: در BPPV کانال خلفی، مانور Epley (برای قرار دادن مجدد اتوکونیای جابجا شده در محل خود) اساس درمان است و میزان موفقیت آن ۹۰% میباشد.
نکته هشتم: در موارد مقاوم BPPV کانال خلفی میتوان اقدام به جراحی کرد.
نکته نهم: BPPV ناشی از ضربه به سر اغلب کانالهای متعدد را گرفتار میکند و درمان آن دشوارتر است.
نکته دهم: در BPPV، دومین کانال شایعی که دچار گرفتاری (کانالولیتیاز) میشود، کانال افقی است. کانالولیتیاز کانال قدامی (فوقانی) کمترین شیوع را دارد.