با هم داروهای پائین آوردنده قند خون را مرور میکنیم. متفرمین از دسته بیگوانیدها است و یکی از مهمترین داروهای ضد دیابت میباشد. به ده نکته مهم در مورد متفرمین توجه کنید:
نکته اول: متفرمین تولید گلوکز توسط کبد را کاهش میدهد و سبب افزایش حساسیت به انسولین میشود (پس مصرف محیطی گلوکز را افزایش میدهد) و بدین ترتیب قند خون را پائین میآورد.
نکته دوم: متفرمین این اثرات را دارد: ۱- قند ناشتای پلاسما را کاهش میدهد؛ ۲- سطح انسولین را بالا میبرد؛ ۳- وضعیت لیپیدها را بهتر میکند؛ ۴- سبب کاهش متوسط وزن میشود. این دارو سبب هیپوگلیسمی نمیشود.
نکته سوم: متفرمین عوارض گوارشی دارد: ۱- اسهال؛ ۲- بیاشتهایی؛ ۳- تهوع؛ ۴- طعم فلزی در دهان.
نکته چهارم: متفرمین شروع اثر آهسته دارد.
نکته پنجم: در دیابت، متفرمین بصورت منوتراپی موثر است و همچنین میتوان آن را به همراه دیگر داروهای خوراکی پائین آورنده قند خون یا انسولین تجویز کرد.
نکته ششم: مصرف متفرمین در دراز مدت از عوارض میکروواسکولر و ماکروواسکولر دیابت میکاهد.
نکته هفتم: توکسیسیته اصلی متفرمین اسیدوز لاکتیک است که بسیار نادر میباشد.
نکته هشتم: در حین درمان با متفرمین سطح ویتامین B12 پائین میآید و باید مونیتور شود.
نکته نهم: در این موارد متفرمین نباید تجویز شود: ۱- نارسایی کلیوی متوسط (GFR کمتر از ۳۰)؛ ۲- CHF ناپایدار؛ ۳- بیماری کبدی؛ ۴- هیپوکسمی شدید.
نکته دهم: در این موارد باید مصرف متفرمین قطع شود و تا زمان تجویز مجدد انسولین تجویز شود: ۱- بیمار بستری در بیمارستان؛ ۲- بیماری که از راه خوراکی چیزی دریافت نمیکند؛ ۳- بیماری که ماده حاجب رادیوگرافی دریافت میکند.