همیشه سوالهای آزمونهای پزشکی از مطالب شایع نمیآیند و برخی اوقات همین بیماریهای غیر شایع هستند که برایمان مشکل ایجاد میکنند. در زیر به ده مورد از بیماریهای درماتولوژیک اشاره میکنیم که در آزمونهای دستیاری و پیشکارورزی از آنها سوال آمده است. حتما این موارد را بخوانید و آنها را بخاطر داشته باشید:
اول: نوتالژيا پارستتيكا: نوعى خارش مزمن و لوكاليزه است كه بويژه در فضاى بين دو كتف و در درماتومهاى T2-T6 ايجاد مىشود. بيمار احساس خود را بصورت مجموعهاى از احساس خارش و سوزش توصيف مىكند. ضايعه اختصاصى در پوست وجود ندارد و تنها عوارض ناشى از خاراندن و سايش پوست ديده مىشود. علت اين خارش تحت فشار قرار گرفتن اعصاب در حين عبور از بين عضلات پشت است.
دوم: آكانتوزيس نيگريكانس: افزايش ضخامت و هيپرپيگمانتاسيون مخملى در نواحى فلكسور است كه عمدتا با ديابت و چاقى و ديگر اندوكرينوپاتىها همراهى دارد. نوع همراه با بدخيمى (آدنوكارسينوم دستگاه گوارش) سريع و ناگهانى ظاهر مىشود.
سوم: Pitting: فرورفتگى ظريف صفحه ناخن است كه به سبب اختلال كراتينيزاسيون در بخش پروگزيمال ماتريكس ناخن و تجمع سلولهاى پاراكراتوتيك در صفحه ناخن ايجاد مىشود. اين سلولها با حركت ناخن به جلو از بين مىروند و جاى آنها فرورفتگىهاى ظريف باقى مىماند. Pitting در پسوريازيس، آلوپسى آرهآتا، درماتيت، تروما و ليكنپلان ديده مىشود.
چهارم: Beaus line: فرورفتگى خطى عرضى ناخن به علت توقف موقتى فعاليت ماتريكس ناخن است و عمق آن نشاندهنده شدت آسيب و عرض آن بيانگر طول مدت عارضه است. مهمترين علل Beaus line تحريك و تروماى ماتريكس ناخن، درماتيت، پارونشياى مزمن يا برخى از داروها است. اين علامت در تب بالا و اريترودرمى هم ديده مىشود.
پنجم: لوکونیشیا: به سفيد شدن صفحه ناخن لوكونيشيا مىگويند كه مىتواند به اشكال زير وجود داشته باشد: 1ـ نوع منقوط: سفيد شدن نقطهاى پروگزيمال صفحه ناخن است كه به دنبال رشد ناخن محو مىشود. معمولاً در اثر تروما ايجاد مىشود و در كودكان شايعتر است. 2ـ نوع خطى: خطوط سفيد و عرضى بر روى ناخن ايجاد مىشوند. اين نوع لوكونيشيا در زنان شايعتر است و معمولاً ناشى از تروما مىباشد. 3ـ نوع منتشر: ناخن بطور كامل سفيد مىشود. نادر و بيشتر ارثى است.
ششم: تريكوتيلومانيا: با كشيدن مكرر مو، بطورى كه سبب ريزش موى شديد شود، مشخص مىگردد. بيمار ميل شديد به كشيدن مو پيدا مىكند و بعد از كشيدن مو، اضطراب وى بطور موقت برطرف مىشود. تريكوتيلومانيا نوعى تيك عادتى است كه عمدتا در كودكان كم سن و سال ديده مىشود و در جنس مؤنث شيوع بيشتر دارد. پچ كم مو با حاشيه نامنظم و زاويهدار ديده مىشود كه دانسيته موهاى روى آن بشدت كاهش يافته است. برخلاف آلوپسى آرهآتا ناحيه مورد نظر كاملاً بدون مو نيست. موهاى كوتاه شكسته شده با اندازههاى مختلف در منطقه مشاهده مىشوند. معمولاً محلهاى در دسترس نظير ناحيه فرونتوپاريتال سر، ابرو و مژه گرفتار مىشود.
هفتم: خال اُتا: در دوران شيرخوارگى يا در حول و حوش بلوغ ظاهر مىشود و تا آخر عمر باقى مىماند. در جنس مؤنث شايعتر است و بيشتر محل توزيع دو شاخه اول عصب زوج 5 را گرفتار مىكند و به همين دليل در اطراف چشم، ناحيه گيجگاهى، پيشانى، گونه، گوش، بينى و ملتحمه ديده مىشود. ضايعه بصورت پچ آبى قهوهاى يك طرفه ديده مىشود.
هشتم: خال ملانوسيتى مادرزادى: خالى است كه از بدو تولد وجود دارد. اين خال از تكثير ملانوسيتهاى خوشخيم تشكيل شده است (كه مىتوانند داخل اپىدرم، درم يا هر دو باشند). خال مادرزادى بيشتر تنه را گرفتار مىكند. نوع كوچك و متوسط آن گرد يا بيضى بوده، نسبتا قرينه است و گاه هيپرتريكوز با موهاى ضخيم روى آن وجود دارد؛ ممكن است ضخيم و زگيلى شكل (وروكو) باشد. با افزايش سن با نسبت به رشد بدن اندازه خال مادرزادى بزرگ مىشود و ممكن است برجستهتر شود.
نهم: بيمارى بوون: نوعى SCC درجا است كه به شكل پلاكهايى كراسته يا پوستهدار و قرمز رنگ ديده مىشود. عامل اصلى اين ضايعه نور ماوراءبنفش آفتاب است، گرچه آرسنيك نيز مىتواند باعث اين بيمارى شود. گرچه در هر جايى از سطح پوست يا سطوح مخاطى ممكن است ديده شود ولى بيشتر در ساق پاى زنان مسن ديده مىشود.
دهم: Orf: عفونتى ويروسى (پاراپاكس ويروس) است كه بيشتر در دامداران، دامپزشكان و قصابها ديده مىشود و شايعترين محل آن دست است. به دنبال تماس با حيوان عفونى (بويژه تماس با ناحيه اطراف دهان حيوان)، پاپولى ايجاد مىشود كه تبديل به ضايعهاى تارگوئيد مىگردد و بعد تبديل به ندول مىشود كه ابتدا مترشحه است و بعد خشك مىگردد. اين ضايعه خودبخود و بدون اسكار پسرفت مىكند.