با هم بخش اعتیاد روانپزشکی را مرور می‌کنیم و اول می‌رویم به سراغ کانابیس (مثل حشیش)! کانابینوئیدها پر مصرف‌ترین مواد غیر قانونی در جهان هستند و از گیاه شاهدانه هندی یا کانابیس ساتیوا بدست می‌آیند. غلظت ماده موثر در کانابینوئیدها بستگی به این دارد که ماده مورد استفاده از چه قسمتی از گیاه (به عنوان مثال برگ یا صمغ یا روغن یا سر گل) بدست آمده باشد و برای همین هم اسامی مختلفی دارد: حشیش، گراس، ماری جوانا، علف، بنگ.
نکته اول: بیشترین تعداد گیرنده‌های کانابینوئید مربوط به عقده‌های قاعده‌ای مغز، هیپوکامپ و مخچه و کمترین تعداد گیرنده‌ها مربوط به کورتکس مغز می‌شود.
نکته دوم: ساقه مغز فاقد گیرنده کانابینوئیدی است و به همین دلیل در مسمومیت با کانابینوئیدها، اختلالات قلبی و تنفسی کمی ایجاد می‌شود.
نکته سوم: اثر کانابینوئیدها چند دقیقه بعد از تدخین و 0/5 تا 1 ساعت بعد از مصرف خوراکی (بصورت دم کردن یا جویدن) ظاهر می‌شود و 5 تا 12 ساعت طول می‌کشد. مهم: آزمایش ادرار تا 4 هفته مثبت می‌ماند.
نکته چهارم: کانابینوئیدها سبب این اثرات می‌شوند: 1- سرخوشی؛ 2- افزایش اشتها؛ 3- احساس قدرت؛ 4- تغییر و انحراف در درک زمان و مکان؛ 5- اختلال در تصویر بدنی و هماهنگی عضلات؛ 6- اختلال در قضاوت (مسخ واقعیت)؛ 7- احساس کند شدن زمان.
نکته پنجم: کانابینوئیدها مهارهای رفتاری را کاهش می‌دهند و تلقین‌پذیری را زیاد می‌کنند.
نکته ششم: کانابینوئیدها حساسیت شنوایی را افزایش می‌دهند و از جمله علایم جسمانی مصرف آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: 1- قرمزی چشم‌ها؛ 2- خشکی دهان؛ 3- افزایش تعداد ضربان قلب.
نکته هفتم: وابستگی جسمی به کانابینوئیدها کم است و به نظر می‌رسد که اعتیادآور نیستند، اما وابستگی روانی زیادی ایجاد می‌کنند و دروازه‌ای برای ورود به مصرف مواد اعتیادآور سنگین هستند.
نکته هشتم: اختلالات اضطرابی شایع‌ترین اختلالات روانپزشکی ناشی از مصرف کانابینوئیدها هستند (گاه بصورت حملات پانیک).
نکته نهم: علایم محرومیت در مدت 1 تا 2 هفته بعد از قطع مصرف کانابینوئیدها بصورت این موارد آشکار می‌شود: 1- تحریک‌پذیری؛ 2- عصبی بودن؛ 3- اضطراب؛ 4- بی‌خوابی؛ 5- رویاهای آشفته کننده؛ 6- کم شدن اشتها؛ 7- افسردگی؛ 8- سردرد؛ 9- ترمور؛ 10- کاهش وزن؛ 11- تعریق.
نکته دهم: مسمومیت با کانابینوئیدها معمولا نیاز به درمان ندارد. از داروهای ضد اضطراب، ضد افسردگی و آنتی‌سایکوتیک برای عوارض روانی این مواد استفاده می‌شود.
