درمان مننژیت باکتریایی حاد بسیار مهم است و سوالی! بر اساس هاریسون 2022 به ده نکته واقعا مهم در مورد درمان این بیماری بسیار مهم میپردازیم:
نکته اول: مننژیت باکتریایی نوعی وضعیت اورژانس است و هدف این است که در مدت 60 دقیقه از زمان رسیدن بیمار به اورژانس، درمان آنتیبیوتیکی آغاز شود.
نکته دوم: درمان ضد میکروبی Empirical در بیماری که مشکوک به ابتلا به مننژیت باکتریایی است، باید قبل از آماده شدن جواب رنگآمیزی گرم و کشت مایع مغزی نخاعی شروع شود؛ این درمان باید پنوموکک و مننگوکک را که شایعترین باکتریهای ایجاد کننده مننژیت کسب شده در جامعه هستند، پوشش بدهد و برای همین از ترکیب دگزامتازون + سفالوسپورین نسل 3 یا 4 (سفتریاکسون، سفوتاکسیم یا سفپیم) + وانکومایسین + آسیکلوویر (برای انسفالیت HSV) استفاده میشود.
نکته سوم: در این موارد باید آمپیسیلین (برای پوشش لیستریا منوسیتوژنز) به درمان Empirical اضافه شود: 1- سن کمتر از 3 ماه ماه؛ 2- سن بیشتر از 55 سال؛ 3- شک به نقص ایمنی سلولی (بیماری مزمن، پیوند عضو، حاملگی، بدخیمی، درمان سرکوب کننده ایمنی).
نکته چهارم: در این موارد مترونیدازول (برای پوشش گرم منفیهای بیهوازی) به درمان Empirical اضافه میشود: 1- اتیت؛ 2- سینوزیت؛ 3- ماستوئیدیت.
نکته پنجم: بعد از مشخص شدن جواب کشت، درمان انتخابی برای مننژیت مننگوککی، پنیسیلین G است. در مننژیت مننگوککی بدون عارضه تجویز آنتیبیوتیک داخل وریدی برای 7 روز کفایت میکند.
نکته ششم: بعد از مشخص شدن جواب کشت، درمان مننژیت پنوموککی با یک سفالوسپورین (سفتریاکسون، سفوتاکسیم یا سفپیم) و وانکومایسین شروع میشود و حساسیت برای پنیسیلین و سفالوسپورینها بررسی میشود و بعد درمان بر این اساس ادامه مییابد. درمان داخل وریدی برای 2 هفته ادامه مییابد.
نکته هفتم: در بیمار مبتلا به مننژیت پنوموککی، باید 24 تا 36 ساعت بعد از شروع درمان ضد میکروبی LP تکرار شود. اگر مایع مغزی نخاعی استریل نشده باشد، باید به فکر مقاومت به آنتیبیوتیک بود.
نکته هشتم: بعد از مشخص شدن جواب کشت، مننژیت لیستریایی با آمپیسیلین برای حداقل 3 هفته درمان میشود. در بیماران بشدت بدحال جنتامایسین هم به درمان اضافه میشود.
نکته نهم: بعد از مشخص شدن جواب کشت، مننژیت ناشی از انواع حساس به متیسیلین استافیلوکک با نافسیلین درمان میشود. وانکومایسین داروی انتخابی برای درمان مننژیت با استافیلوکک مقاوم به متیسیلین است. باید وضعیت مایع مغزی نخاعی در حین درمان مجددا بررسی شود.
نکته دهم: بعد از مشخص شدن جواب کشت، سفالوسپورینهای نسل 3 (سفوتاکسیم، سفتریاکسون و سفتازیدیم) برای درمان مننژیت با باسیلهای گرم منفی بکار میروند. مننژیت ناشی از پسودوموناس آئروژینوزا باید با سفتازیدیم یا مروپنم درمان شود. طول درمان داخل وریدی برای مننژیت ناشی از باکتریهای گرم منفی 3 هفته است.