داروهای ضد دیابت مهم و بسیار سوالی هستند. بر اساس کاتزونگ ده نکته بسیار مهم در مورد این داروها را مرور می‌کنیم و به هاریسون هم سر می‌زنیم و نکات مهم آن را هم می‌خوانیم:
نکته اول: مت‌فرمین قند خون ناشتا و قند خون بعد از غذا را کاهش می‌دهد. این دارو برخلاف محرک‌های ترشح انسولین و تیازولیدندیون‌ها سبب افزایش وزن نمی‌شود و انتخاب اول در آن دسته از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ است که افزایش وزن دارند.
نکته دوم: مت‌فرمین می‌تواند خطر ایجاد دیابت را در بیماران پرخطر کاهش بدهد.
نکته سوم: مت‌فرمین سبب هیپوگلیسمی نمی‌شود و شایع‌ترین عارضه آن دیسترس گوارشی (تهوع و اسهال) است. این دارو ممکن است اسیدوز لاکتیک هم ایجاد کند.
نکته چهارم: تیازولیدندیون‌ها مانند روزیگلیتازون و پیوگلیتازون گیرنده PPAR گاما را فعال می‌کنند و حساسیت بافت هدف به انسولین را افزایش می‌دهند. این داروها قند خون ناشتا و قند خون بعد از غذا را کاهش می‌دهند.
نکته پنجم: تیازولیدندیون‌ها سبب احتباس مایعات شده، در نتیجه آنمی خفیف و ادم ایجاد می‌کنند و ممکن است خطر نارسایی قلبی را افزایش بدهند. روزیگلیتازون خطر انفارکتوس میوکارد را افزایش می‌دهد.
نکته ششم: انتقال دهنده شماره ۲ سدیم گلوکز (SGLT2) مسئول ۹۰% بازجذب گلوکز توسط کلیه است و مهار آن سبب گلوکوزوری و کاهش سطح گلوکز در بیماران مبتلا به دیابت ۲ می‌شود. کاناگلیفلوزین و امپاگلیفلوزین SGLT2 را مهار می‌کنند (و بتازگی هدف شماره یک طراحان سوال شده‌اند). عارضه اصلی این داروها افزایش عفونت‌های ژنیتال و ادراری است.
نکته هفتم: اگزناتید و داروهای مشابه، آنالوگ پپتید شبه گلوکاگون ۱ یا GLP-1 هستند و به همراه مت‌فرمین یا یکی از سولفونیل‌اوره‌ها برای درمان دیابت نوع ۲ بکار می‌روند. این داروها ترشح انسولین را تحریک می‌کنند و تخلیه معده را به تعویق می‌اندازند و ترشح گلوکاگون را مهار می‌کنند. عارضه اصلی اگزناتید عوارض گوارشی است. گاه پانکراتیت شدید ایجاد می‌کند.
نکته هشتم: سولفونیل‌اوره‌ها از جمله محرک‌های ترشح انسولین هستند. سولفونیل‌اوره‌های نسل دوم مانند گلی‌بورید و گلی‌پیزید قوی‌تر از داروهای نسل اول هستند و می‌توانند سبب هیپوگلیسمی شوند. افزایش وزن عارضه شایع این داروها است.
نکته نهم: رپاگلینید محرک ترشح انسولین است و شروع اثر سریع و مدت اثر کوتاه دارد و از آن قبل از صرف غذا برای کنترل سطح گلوکز بعد از غذا استفاده می‌شود.
نکته دهم: سیتاگلیپتین و داروهای مشابه مهار کننده‌های خوراکی DPP-4 هستند که GLP-1 را تجزیه می‌کند. از سیتاگلیپتین به تنهایی یا به همراه مت‌فرمین یا یکی از تیازولیدندیون‌ها برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود. از جمله شایع‌ترین عوارض سیتاگلیپتین می‌توان به سردرد، نازوفارنژیت و عفونت بخش فوقانی دستگاه تنفسی اشاره کرد.
