مبحث سوختگی از جمله مباحث مهم جراحی است و مایع درمانی مهمترین و سوالی ترین بخش آن به شمار میرود. بر اساس جراحی لاورنس ده نکته مهم در این مورد را با هم مرور میکنیم:
نکته اول: براى مشخص کردن وسعت سوختگى مىتوان از قانون ۹ استفاده کرد. براى این منظور بدن به بخشهاى اصلى تشکیل دهنده خود تقسیم مىشود و هر بخش ۹% از سطح کلى را شامل مىگردد. قدام و پشت تنه هر کدام ۱۸%؛ هر اندام فوقانى ۹%؛ هر اندام تحتانى ۱۸%؛ سر ۹%.
نکته دوم: در هنگام محاسبه درصد سوختگی سطح بدن یا TBSA نباید سوختگىهاى سطحى یا درجه ۱ را در نظر گرفت. به عبارت دیگر تنها سوختگىهاى ضخامت ناکامل (درجه ۲) و ضخامت کامل (درجه ۳) در محاسبه TBSA لحاظ مىشوند.
نکته سوم: در سوختگى، احیاء فقط باید با محلولهاى کریستالوئید ایزوتونیک انجام شود، چرا که ارزان و براحتى قابل دسترسى است و مىتواند به مقدار زیاد و بدون عوارض جانبى تزریق شود.
نکته چهارم: در سوختگى در ابتداى احیاء نیاز به تجویز مایعات حاوى کولوئید نیست.
نکته پنجم: مقدار مایعات مورد نیاز براى احیاء بر اساس درصد سوختگى و وزن بدن مشخص مىشود.
نکته ششم: ادم در اولین ساعات بعد از سوختگى بیشترین سرعت را دارد، اما تا حداقل ۲۴ ساعت ادامه مىیابد. بنابراین نیمى از مقدار مایع محاسبه شده مورد نیاز بیمار باید در ۸ ساعت اول بعد از سوختگى تزریق شود.
نکته هفتم: فرمولهاى مختلف فقط نشان مىدهند که چطور باید احیاء آغاز شود و بعد احیاء بر اساس پاسخ بیمار ادامه مىیابد: برونده ادرار، علایم حیاتى و وضعیت منتال.
نکته هشتم: بر اساس فرمول Consensus براى احیاء بیمارى که دچار سوختگى شده است ۲ تا ۴ mL/kg رینگر لاکتات به ازاى هر درصد سوختگى تجویز مىشود.
نکته نهم: بر اساس فرمول Consensus نیمى از مقدار مایع محاسبه شده براى احیاء بیمار دچار سوختگى در ۸ ساعت اول و باقیمانده آن در طى ۱۶ ساعت بعدى تزریق مىشود.
نکته دهم: در سوختگى استفاده از فرمول براى احیاء با مایعات تنها به ما مىگوید که احیاء را باید از کجا شروع کنیم. بعد از شروع، مایع درمانى باید بر اساس ارزیابىهاى مکرر بیمار ادامه پیدا کند. از تداوم برونده ادرارى کافى (برابر یا بیشتر از ۳۰ میلىلیتر در ساعت در بزرگسالان و ۱ تا ۱/۵ میلىلیتر به ازاى هر کیلوگرم وزن بدن در ساعت در کودکان) به عنوان شاخصى براى دریافت کافى مایعات استفاده مىشود و از اهداف مهم درمانى است. سرعت تزریق مایعات بر اساس برونده ادرار تنظیم مىشود، البته باید علایم حیاتى، هماتوکریت و دیگر آزمونهاى آزمایشگاهى هم با دقت مونیتور شوند.