رینوسینوزیت مزمن شامل گروهی از اختلالات است که همگی با التهاب مخاط بینی و سینوس‌های پارانازال برای حداقل ۱۲ هفته متوالی مشخص می‌شوند.
نکته اول: رینوسینوزیت مزمن در نتیجه رینوسینوزیت حاد یا تحت حاد کنترل نشده ایجاد می‌شود و در بسیار از موارد نیاز به مداخله جراحی دارد.
نکته دوم: رینوسینوزیت مزمن به این صورت تشخیص داده می‌شود: ۱- وجود ۲ یا تعداد بیشتری از این علایم برای ۱۲ هفته یا بیشتر: الف) ترشح موکوسی چرکی؛ ب) پرخونی (احتقان)؛ ج) درد/احساس فشار/احساس پری صورت؛ د) کاهش حس بویایی؛ به همراه ۲- تائید التهاب با یافته‌های اندوسکوپیک (چرک، ادم یا پولیپ) و یا سی‌تی اسکن.
نکته سوم: سی‌تی اسکن با برش نازک و بدون ماده حاجب در مقاطع کورونال و آگزیال از سینوس‌های پارانازال، مفیدترین ارزیابی تشخیصی برای رینوسینوزیت مزمن است. در رینوسینوزیت مزمن در سی‌تی اسکن این یافته‌ها وجود دارد: ۱- افزایش ضخامت مخاط؛ ۲- تغییرات استخوانی؛ ۳- وجود سطح مایع هوا.
نکته چهارم: در اندوسکوپی بینی در رینوسینوزیت مزمن، یافته‌های زیر وجود دارد: ۱- تغییر رنگ ترشحات بینی؛ ۲- وجود پولیپ بینی؛ ۳- وجود ادم یا اریتم، بویژه در مه‌آتوس میانی یا بول اتموئید.
نکته پنجم: در سی‌تی اسکن وجود افزایش ضخامت استخوان یا اروزیون استخوان یا وجود توده در بینی و سینوس، تشخیص دیگری بجز رینوسینوزیت را مطرح می‌کند.
نکته ششم: در رینوسینوزیت مزمن، بجز در این موارد، آزمایش خون به تشخیص کمک نمی‌کند: ۱- توکسیک بودن بیمار؛ ۲- نقص ایمنی؛ ۳- شک به عوارض (انتشار اربیتال یا داخل جمجمه‌ای).
نکته هفتم: در رینوسینوزیت مزمن، میکروارگانیسم‌های دخیل متفاوت از رینوسینوزیت حاد هستند. شایع‌ترین این میکروارگانیسم‌ها عبارتند از: استافیلوکک ارئوس، استافیلوکک‌های کواگولاز منفی، بی‌هوازی‌ها و باکتری‌های گرم منفی. بیشتر عفونت‌ها چند میکروبی هستند.
نکته هشتم: رینوسینوزیت مزمن بدون عارضه باید ابتدا بصورت طبی درمان شود. درمان متوجه برطرف کردن عفونت، التهاب و عوامل زمینه‌ای است. تجویز یک دوره استروئید سیستمیک (که در مدت ۱ ماه بتدریج قطع می‌شود) به همراه آنتی‌بیوتیک خوراکی مفید واقع می‌شود، بویژه اگر بیمار دچار پولیپ هم باشد. در صورت امکان درمان آنتی‌بیوتیکی باید بر اساس کشت انجام شود. درمان تجربی با سفوروکسیم انجام می‌شود. کلاریترومایسین و داکسی‌سیکلین جایگزین هستند.
نکته نهم: در درمان طبی رینوسینوزیت مزمن، شستشو با سالین بینی و استفاده از استروئیدهای موضعی بینی توصیه شده‌اند. می‌توان برای ۳ تا ۵ روز از دکنژستان‌های موضعی مانند اگزی‌متازولین استفاده کرد تا تخلیه ترشحات تسهیل شود. تجویز آنتی‌هیستامین‌های خوراکی تنها در صورتی اندیکاسیون دارد که علایم با تشدید آلرژی مرتبط باشند.
نکته دهم: بعد از درمان طبی رینوسینوزیت مزمن سی‌تی اسکن انجام می‌شود و اگر تظاهرات بالینی و یافته‌های سی‌تی اسکن بهبود نیافته باشند؛ باید به فکر جراحی بود. جراحی اندوسکوپیک بینی روش استاندارد برای درمان بیماری‌های غیر نئوپلاستیک سینوس و بینی است. در موارد خاص از جراحی باز استفاده می‌شود.