کمی به اورولوژی بپردازیم و به سل دستگاه ادراری تناسلی که مهم و سوالی است. ده نکته خیلی مهم داریم:
نکته اول: 10% موارد سل خارج ریوی است. سل ادراری تناسلی بعد از سل غدد لنفاوی، دومین علت سل خارج ریوی به شمار میرود.
نکته دوم: سل دستگاه ادراری تناسلی در مردان شایعتر است و اغلب در دهه ۴ زندگی ظاهر میشود.
نکته سوم: در جریان سل دستگاه ادراری تناسلی، کلیه بصورت هماتوژن درگیر میشوند و درگیری حالب و مثانه به دنبال سل کلیه روی میدهد. همچنین اپیدیدیم هم بصورت هماتوژن گرفتار میشود و بیضهها ثانویه درگیر میشوند.
نکته چهارم: شایعترین علایم سل دستگاه ادراری تناسلی عبارتند از: دیزوری، تکرر ادرار، نوکتوری و درد سوپرا پوبیک. هماچوری و درد پهلو در یک سوم موارد وجود دارد. معاینه بالینی در سل ادراری تناسلی ارزش کمی دارد.
نکته پنجم: در مجموع شایعترین تظاهرات سل دستگاه ادراری تناسلی عبارتند از: ۱- پیوری استریل؛ ۲- هماچوری؛ ۳- تکرار عفونت ادراری با میکروارگانیسمهای شایع مانند کلیفرمها.
نکته ششم: در مردان این موارد به نفع سل دستگاه ادراری تناسلی هستند: 1- سفتی و بزرگی و ندولاریته اپیدیدیم؛ ۲- بزرگی بیضه؛ ۳- فیستول اسکروتوم؛ ۴- خون در منی.
نکته هفتم: در ۹۰% از بیماران مبتلا به سل ادراری تناسلی، PPD مثبت است.
نکته هشتم: برای تائید سل ادراری تناسلی باید کشت ادرار انجام شود: کشت ادرار ۸۰ تا ۹۰% حساسیت دارد و ۱۰۰% اختصاصی است. بهترین نمونه برای کشت، نمونه ابتدای صبح است. باید ۳ تا ۵ نمونه برای کشت ارسال شود، چرا ممکن است باسیل سل بطور متناوب وارد ادرار شود.
نکته نهم: تصویربرداری انتخابی برای سل ادراری تناسلی در بیشتر موارد IVU است.
نکته دهم: در سل ادراری تناسلی، اگر بیمار دچار هیدرونفروز یا هیدرویورترونفروز با شکم به تنگی UPJO یا حالب باشد، اولین اقدام نصب استنت DJ همزمان با شروع درمان طبی ضد سل است.