با هم ده نکته مهم روانپزشکی آزمون دستیاری اردیبهشت ۱۴۰۴ را مرور میکنیم:
نکته اول: سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS) از جمله عوارض بالقوه داروهاى مهار کننده گیرنده D2 (مثل هالوپریدول) است و ممکن است در هر زمان از درمان ایجاد شود. از جمله تظاهرات بالینى این سندرم مىتوان به افزایش شدید درجه حرارت، سفتى شدید عضلانى و دیستونى، بهت، گیجى و منگى، بىقرارى و سراسیمگى و افزایش نبض و فشار خون اشاره کرد. از جمله یافتههاى آزمایشگاهى مىتوان به افزایش شمارش WBCها، CPK، آنزیمهاى کبدى، میوگلوبین پلاسما و میوگلوبینورى اشاره کرد. گاه میوگلوبینورى منجر به نارسایى کلیوى مىشود. میزان مرگ و میر ۳۰-۲۰% است.
نکته دوم: در صورت ایجاد سندرم نورولپتیک بدخیم باید بلافاصله داروهاى آنتىسایکوتیک را قطع کرد و درمان را آغاز نمود. درمان شامل سرد کردن بیمار، کنترل علایم حیاتى، متعادل کردن آب و الکترولیت، کنترل برونده کلیوى و درمان علامتى است. گاه نیاز به استفاده از داروهاى ضد پارکینسون و دانترولن مىشود.
نکته سوم: هذیان نوعى اعتقاد ثابت است که با فرهنگ فرد مطابقت ندارد. زمانى گفته مىشود که فرد که مبتلا به اختلال هذیانى است که نوعى هذیان غیر عجیب و غریب براى حداقل یک ماه داشته باشد. این فکر نباید در ارتباط با بیمارى روانپزشکى دیگرى باشد. هذیان غیر عجیب و غریب هذیانى است که احتمال وقوع آن در زندگى واقعى وجود دارد و براى درمانگر قابل فهم است.
نکته چهارم: بیمار مبتلا به اختلال هذیانى در زندگى روزانه معمولاً ظاهرى آراسته، پوششى مناسب و رفتارى معمولى دارد (البته ممکن است نامتعارف، عجیب، بدگمان و خصمانه هم به نظر برسد). خلق بیمار با محتواى هذیان همسان است. به عنوان مثال بیمارى که دچار هذیان بزرگمنشى است، احساس شعف همراه با غرور و تکبر دارد و یا بیمارى که دچار هذزیان تحت تعقیب بودن است، شکاک و مظنون به نظر مىرسد. معمولاً بیمار دچار توهم نیست و مشکلى در موقعیت سنجى ندارد.
نکته پنجم: کلوزاپین در ۲ تا ۳% از بیماران سبب نوتروپنى مىشود که در ۰.۳% موارد به سمت آگرانولوسیتوز پیشرفت مىکند. به همین جهت از این دارو زمانى استفاده مىشود که سایر درمانهاى دارویى با شکست مواجه شده باشند.
نکته ششم: در بیماری که کلوزاپین دریافت میکند، اگر شمارش مطلق نوتروفیل به کمتر از ۱۰۰۰ سلول در میکرولیتر کاهش یابد، درمان باید قطع شود. در بیماری که کلوزاپین دریافت میکند، در ۶ ماه اول درمان، هر هفته شمارش مطلق نوتروفیلها بررسی میشود. اگر شمارش مطلق نوتروفیلها طبیعی باشد، میتوان بررسی را هر دو هفته یک بار انجام داد. با خواندن قالبهای ده نکتهای در سایت ام دی تینگ قادر به پاسخ دادن به سوال این نکته بودید!
نکته هفتم: بیمارى جسم Lewy نوعى دمانس پیشرونده است که توسط موارد زیر از بیمارى آلزایمر افتراق داده مىشود: ۱ـ سیر نوسانى؛ ۲ـ وجود هالوسیناسیون (بویژه بینایى)، هذیان و نشانههاى پارکینسونیسم؛ ۳ـ سقوطهاى مکرر؛ ۴ـ اختلال موقت در هوشیارى. با خواندن قالبهای ده نکتهای در سایت ام دی تینگ قادر به پاسخ دادن به سوال این نکته بودید!
نکته هشتم: معمولا برای آرام کردن بیمار پرخاشگر یا مهاجم، از بنزودیازپینها یا آنتیسایکوتیکها استفاده میشود. توجه داشته باشید که احتمال وجود ضایعات فضاگیر داخل جمجمه یکی از ممنوعیتهای مهم مصرف بنزودیازپینها است. در مورد داروهای آنتیسایکوتیک، بهتر است از داروهای High Potent مثل هالوپریدول استفاده شود. به عنوان مثال در ابتدا ۵ میلیگرم هالوپریدول به همراه ۲ میلیگرم بیپریدین داخل عضلانی به بیمار تزریق میشود و بعد از نیم تا ۱ ساعت، در صورت ادامه پرخاشگری، دارو را تکرار میکنیم.
نکته نهم: فن سیکلیدین یا گرد فرشته مادهای بیهوش کننده با اثرات توهمزا است و آگونیست گیرنده گلوتامات نوع NMDA است. مسمومیت با این ماده با نیستاگموس افقى یا عمودى، افزایش فشار خون و ضربان قلب، کاهش حساسیت به درد، ناهماهنگى حرکتى، دیسآرترى، رژیدیتى، تشنج یا کوما و Hyperacusis (بلندتر شنیدن صداها)، سایکوز (پارانویا و توهم)، پرخاشگرى و اختلالات اضطرابى یا خلقى خود را نشان مىدهد. درمان علامتى است. بیمار باید در محیطى آرام قرار بگیرد. براى کنترل رفتار بیمار، بنزودیازپینها و داروهاى ضد دوپامین قوى انتخابى هستند. براى جلوگیرى از عود و وابستگى باید رواندرمانى انجام شود. با خواندن قالبهای ده نکتهای یا کتاب ۱۰۰ آیتم در سایت ام دی تینگ قادر به پاسخ دادن به سوال این نکته بودید!
نکته دهم: حاشیهپردازى یا Circumstantiality با بیان جزئیات غیر ضرورى یا نامربوط و نامتناسب مشخص مىشود و در آن تفکر با آهستگى پیش مىرود، اما در نهایت فرد به منظور خود مىرسد. این نوع اختلال در فرم تفکر در اختلال وسواس یا تغییر شخصیت هم دیده مىشود. با خواندن کتاب ۱۰۰ آیتم در سایت ام دی تینگ قادر به پاسخ دادن به سوال این نکته بودید!