مرجع جامع اطلاعات پزشکی

مرور آزمون دستیاری اردیبهشت 1403: افتالمولوژی

پسر 8 ساله‌‏اى با كنژنكتيويت مزمن چشم راست از 2 ماه پيش مراجعه نموده، در معاينه لبه پلك راست، ضايعات كوچك ناف‏‌دار ديده مى‏‌شود. مناسب‌‏ترين درمان جهت بهبود كنژنكتيويت كدام است؟
الف) تزريق استروئيد در ضايعات پلك
ب) تجويز استروئيد خوراكى
ج) تجويز پماد آنتى‌‏بيوتيك روى پلك
د) برداشتن كامل ضايعات پلك

مولوسكوم كنتاژيوزوم ضايعه‌‏اى كوچك و ناف‌‏دار است كه توسط ويروس مولوسكوم ايجاد مى‌‏شود. اين ضايعه معمولاً لبه پلك در كودكان را گرفتار مى‏‌كند و مى‏‌تواند كنژنكتيويت بوجود بياورد. درمان شامل برداشتن كامل، كورتاژ يا كوتر با مواد شيميايى است. (گزينه د)

بيمارى با ديپلوپى عمودى از چند روز قبل مراجعه نموده است. ديپلوپى بيمار در نگاه به سمت چپ و پائين افزايش مى‌‏يابد، ولى با خم كردن سر به سمت چپ كمتر مى‏‌شود. محتمل‌‏ترين تشخيص كدام است؟
الف) فلج عصب 3 سمت راست
ب) فلج عصب 3 سمت چپ
ج) فلج عصب 4 سمت راست
د) فلج عصب 4 سمت چپ

بيمار دچار فلج عصب زوج 4 شده است. علل فلج عصب زوج 4 اغلب ضربه‌‏اى، عروقى، مادرزادى يا ايديوپاتيك هستند. در نتيجه فلج عصب زوج 4، عضله مايل فوقانى فلج شده و چشم‌‏ها به سمت بالا منحرف مى‌‏شوند. اين هيپروپى هنگام نگاه كردن بيمار به پائين و داخل افزايش مى‏‌يابد. علاوه بر اين چرخش چشم به خارج هم وجود دارد، بنابراين يكى از تصاوير ناشى از دوبينى نسبت به ديگرى كج خواهد بود. كج كردن سر به سمت مقابل چشم مبتلا سبب برطرف شدن دوبينى مى‏‌شود. (گزينه ج)

آقاى 63 ساله با سابقه پيوند قرنيه چشم راست ناشى از عفونت هرپسى، به علت افزايش فشار هر دو چشم ارجاع شده است. بيمارى به سبب نارسايى قلبى تحت درمان با ديگوكسين و هيدروكلروتيازيد مى‌‏باشد. كدام داروى آنتى‌‏گلوكوم زير انتخاب مناسب‏‌ترى براى اين بيمار مى‌‏باشد؟
الف) بريمونيدين
ب) استازولاميد
ج) تيمولول
د) لاتانوپروست

گزينه الف: بريمونيدين آگونيست آلفا آدرنرژيك است؛ هم توليد زلاليه را كاهش مى‏‌دهد و تخليه آن را زياد مى‌‏كند. از اين دارو مى‌‏توان در گلوكوم زاويه باز و هيپرتانسيون داخل چشمى استفاده كرد. اين دارو داراى حداقل عوارض قلبى عروقى است و از اين جهت در بيماران قلبى عروقى مى‏‌تواند جايگزين بتابلوكرها باشد.
گزينه ب: در بيمارانى كه از ديورتيك‏‌هاى تيازيدى و يا ديگوكسين يا استروئيدها استفاده مى‌‏كنند، مصرف استازولاميد ممكن است سبب تشديد هيپوكالمى و ايجاد آريتمى شود.
گزينه ج: مصرف تيمولول در آسم يا سابقه ابتلا به آسم، بيمارى انسدادى مزمن و شديد ريه، نارسايى آشكار قلب، شوك با منشأ قلب و بلوك دهليزى بطنى درجه 2 يا 3 و برادى‌‏كاردى سينوسى كنتراانديكه است.
گزينه د: لاتانوپروست مشتق پروستاگلاندين F2 است كه سبب افزايش جريان زلاليه شده، فشار چشم را پائين مى‏‌آورد و از آن براى درمان گلوكوم زاويه باز و بسته استفاده مى‏‌شود. از جمله عوارض مهم دارو مى‌‏توان به تغيير پيگمانتاسيون عنبيه و بافت‌‏هاى اطراف چشم بويژه پلك اشاره كرد. اين دارو سبب رشد و ازدياد مژه‏‌ها مى‏‌شود. عود عفونت هرپسى و احتمال افزايش واكنش رد پيوند قرنيه نيز در هنگام استفاده از دارو ذكر شده است. (گزينه الف)

خانم 70 ساله‌‏اى به علت كاهش ديد چشم چپ از روز قبل مراجعه نموده است. ديد چشم چپ در حد درك نور
مى‏‌باشد. در معاينه سگمان قدامى دو چشم، سابقه تعبيه لنز داخل چشمى پس از جراحى كاتاراكت ديده مى‌‏شود. در فوندوسكوپى، اپتيك ديسك سمت راست نرمال و در سمت چپ، عصب متورم و رنگ‌‏پريده است. بيمار از سردرد، درد و سفتى عضلات در ناحيه شانه و گردن شكايت دارد. كدام اقدام زير اولويت دارد؟
الف) Lumbar Puncture
ب) Brain MRI

ج) تجويز استروئيد وريدى با دوز بالا
د) كاهش فشار داخل چشم توسط پاراسنتز

Anterior Ischemic Optic Neuropathy (تشخيص همين تست) با از دست رفتن ناگهانى و بدون درد بينايى همراه با تورم سر عصب اپتيك تظاهر مى‏‌كند و ناشى از انفاركتوس سر عصب اپتيك است. اين بيمارى را به دو نوع آرتريتى و غير آرتريتى تقسيم مى‏‌كنند. نوع غير آرتريتى شايع‏ترين نوع است و معمولاً در سنين بالاى 50 سال ديده مى‏‌شود. از جمله عوارض خطرساز براى ابتلا به اين عارضه مى‏توان به هيپرتانسيون، ديابت، سيگار كشيدن و هيپركلسترولمى اشاره كرد. در معاينه، بيمارى با تورم و كمرنگى ديسك اپتيك و كاهش حاد بينايى مشخص مى‏‌شود. اغلب خونريزى Splinter پرى‏‌پاپيلرى نيز وجود دارد. نوع آرتريتى در بيماران مبتلا به آرتريت سلول ژئانت ديده مى‌‏شود. كاهش بينايى در اين نوع شديدتر است؛ اين نوع در بيمارانى كه بيش از 65 سال سن دارند ديده مى‌‏شود و در زنان شايع‌‏تر است. معمولاً علايم آرتريت سلول ژئانت و پلى‏‌ميالژيا روماتيكا در بيمار وجود دارد (در اين تست سردرد و درد و سفتى عضلات شانه و گردن). در صورت مشكوك شدن به نوع آرتريتى بايد درمان با كورتيكواستروئيد (متيل‏‌پردنيزولون وريدى با دوز يك گرم روزانه به مدت 3 تا 5 روز) سريع شروع شود. (گزينه ج)

همه موارد زير در درمان مسموميت با الكل متيليك كاربرد دارد، بجز؟
الف) سرم مانيتول
ب) استروئيد خوراكى
ج) ويتامين B12
د) الكل اتيليك

به دنبال مسموميت با الكل متيليك، مردمك‏‌ها گشاد مى‌‏شوند و سر عصب اپتيك پرخون شده، ادم شبكيه ايجاد مى‌‏شود. درمان در اولين ساعات بعد از مسوميت نتايج خوبى دارد. اگر بيش از 2 ساعت از مسموميت نگذشته باشد، بايد شستشوى معده انجام شود. بايد روزانه دياليز انجام شده تا سطح سرمى الكل متيليك به صفر برسد. بايد اسيدوز و هيپركالمى نيز درمان شوند، از جمله درمان‌‏هاى ديگر مى‏توان به تجويز الكل اتيليك، استروئيد خوراكى و ويتامين B12 اشاره كرد. (گزينه الف)

كودك 8 ساله از ديروز دچار تورم و قرمزى پلك‏‌ها و اطراف چشم راست شده است. بيمار تب خفيف دارد. حركات چشم راست دردناك است ولى ترشحات چركى ندارد. همه گزينه‌‏هاى زير درست هستند، بجز؟
الف) انجام سى‌‏تى اسكن اربيت ضرورى است.
ب) درمان وريدى با آنتى‌‏بيوتيك‌‏هاى وسيع‌‏الطيف بايد قبل از اقدامات پاراكلينيك شروع شود.
ج) اغلب علت آن سينوزيت مربوط به سينوس ماگزيلا است.
د) لوكوسيتوز در اكثر موارد ديده مى‌‏شود.

تشخیص سلولیت اربیت است. در سلوليت اربيت، كانون عفونى در خلف سپتوم اربيت قرار دارد و در بيشتر موارد عفونت از سينوزيت باكتريايى گسترش پيدا مى‏‌كند. شايع‏‌ترين نوع سينوزيت مسبب سلوليت اربيت، مربوط به سينوس اتموئيد است. از جمله تظاهرات بالينى سلوليت اربيت مى‌‏توان به تب، لوكوسيتوز، پروپتوز، كموزيس، پتوز، درد و محدوديت در حركات چشم اشاره كرد كه بصورت حاد آغاز مى‌‏شوند. كاهش حدت بينايى، اختلال ديد رنگى و ميدان بينايى و اختلالات مردمك نشان‌‏دهنده فشار بر روى عصب اپتيك هستند و مداخله سريع لازم است. بايد ارزيابى اربيت و سينوس‏‌ها توسط سى‌‏تى اسكن انجام شود. به محض تشخيص بالينى سلوليت اربيت و پيش از كامل شدن اقدامات پاراكلينيك بايد درمان تجربى با آنتى‏‌بيوتيك‏هاى وسيع الطيف شروع شود. براى تخليه سينوس گرفتار اغلب نياز به مداخله جراحى است؛ بويژه اگر با وجود درمان وريدى با آنتی‌‏بيوتيك‌‏ها، بيمارى رو به پيشرفت باشد. (گزينه ج)

دکتر مهدی ایزدی

دکتر مهدی ایزدی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *