پولیپ‌های کولون و ده نکته بسیار بسیار بسیار مهم!

برخی از مطالب مهم پاتولوژی را با هم مرور می‌کنیم. پولیپ‌های کولون بسیار مهم هستند. در کل پولیپ‌های کولون را به دو دسته تقسیم می‌کنیم: ۱- پولیپ‌های نئوپلاستیک: شامل آدنوم‌های کولون و ۲- پولیپ‌های غیرنئوپلاستیک شامل انواع التهابی، هامارتوماتو و هیپرپلاستیک. امروز به آدنوم‌های کولون می‌پردازیم:

نکته اول: شایع‌ترین و از نظر بالینی مهمترین پولیپ‌های نئوپلاستیک، آدنوم‌های کولون هستند: این پولیپ‌های خوش‌خیم، منشا بیشتر آدنوکارسینوم‌های کولورکتال هستند.

نکته دوم: آدنوم‌های کولورکتال با وجود دیس‌پلازی اپی‌تلیال مشخص می‌شوند و برتری جنسی ندارند و در ۵۰% از بزرگسالان در کشورهای غربی از ۵۰ سالگی دیده می‌شوند.

نکته سوم: بر اساس ساختمان، آدنوم‌های کولون را به سه دسته تقسیم می‌کنند: ۱- توبولار؛ ۲- توبولوویلوس؛ ۳- ویلوس.

نکته چهارم: آدنوم‌های توبولار، پولیپ‌هایی کوچک و پایه‌دار هستند که از غدد کوچک گرد یا توبولار تشکیل شده‌اند.

نکته پنجم: آدنوم‌های ویلوس، بزرگ‌تر (از آدنوم‌های توبولار) و مسطح هستند و از پرز پوشیده شده‌اند.

نکته ششم: آدنوم‌های توبولوویلوس ترکیبی از اجزای توبولار و ویلوس را دارند.

نکته هفتم: کانون‌های تهاجم در آدنوم‌های ویلوس بیشتر از آدنوم‌های توبولار دیده می‌شوند، اما وجود ساختمان ویلوس به تنهایی و بدون در نظر گرفتن اندازه پولیپ، خطر کانسر را افزایش نمی‌دهد.

نکته هشتم: بیشتر آدنوم‌های کولورکتال خوش‌خیم هستند، اما درصد کوچکی در زمان تشخیص حاوی کانسر مهاجم می‌باشند: اندازه مهمتری خصوصیت آدنوم است که با خطر بدخیمی ارتباط دارد. در آدنوم‌های کوچکتر از ۱ سانتی‌متر کانسر بسیار نادر است؛ اما در ۴۰% از آدنوم‌های بزرگتر از ۴ سانتی‌متر وجود دارد.

نکته نهم: وجود دیس‌پلازی درجه بالا عامل خطرساز برای ایجاد کانسر در پولیپ است.

نکته دهم: آدنوم مسطح دندانه‌دار یا Sessile Serrated Adenoma با پولیپ هیپرپلاستیک همپوشانی دارد و فاقد دیس‌پلازی است. این نوع آدنوم در کولون راست بیشترین شیوع دارد و پتانسیل بدخیمی آن مشابه آدنوم معمولی است.