رویکرد به توده پستان بسیار مهم است و سوالی! (راستش بسیار بسیار سوالی)! بر اساس کتاب جراحی لاورنس ده نکته مهم در مورد رویکرد به توده پستان را مرور میکنیم.
نکته اول: در صورتی که بر اساس شرح حال و معاینه بالینی توده قابل لمس در پستان یافت شود: ۱- اگر سن بیمار کمتر از ۳۰ سال باشد، سونوگرافی و ۲- اگر سن بیمار ۳۰ سال یا بیشتر باشد، ماموگرافی و سونوگرافی درخواست میدهیم.
نکته دوم: اگر بر اساس روشهای تصویربرداری، توده پستان کیستیک باشد، دو احتمال وجود دارد: ۱- کیست ساده و بدون علامت است: ۲ تا ۳ ماه بعد معاینه مجدد انجام میشود. ۲- کیست علامتدار یا کمپلکس است: باید آسپیره شود.
نکته سوم: اگر کیست علامتدار یا کمپلکس پستان آسپیره شود، باید بررسی مجدد انجام شود که آیا تودهای باقیمانده است یا نه؟ دو حالت وجود دارد: ۱- توده باقیمانده است: باید بیوپسی انجام شود. ۲- توده باقی نمانده است: باید ۲ تا ۶ ماه بعد پیگیری مجدد انجام شود.
نکته چهارم: کیست پستان شایعترین توده پستان در خانمی است که در دهه ۴ و ۵ عمر خود به سر میبرد. در سونوگرافی کیست ساده بصورت تودهای هیپواکو با حاشیه مشخص و Enhancement خلفی دیده میشود. در کیست کمپلکس اکوی داخلی دیده میشود و یا کیست اجزای توپر دارد.
نکته پنجم: اگر بر اساس روشهای تصویربرداری، توده پستان توپر باشد، باید FNA یا بیوپسی Core انجام شود.
نکته ششم: تشخیص قطعی توده پستان بر اساس ارزیابی میکروسکوپی بافت بدست آمده توسط ۱- سیتولوژی (سلولهای مجزایی که توسط FNA بدست آمدهاند) یا ۲- بافتشناسی (نمونه بافتی که توسط Core Needle یا بیوپسی جراحی بدست آمده است) داده میشود.
نکته هفتم: به کمک FNA و سیتولوژی سریعتر میتوان بدخیمی را تشخیص داد، اما این روش به اندازه بیوپسی Core Needle دقیق نیست.
نکته هشتم: بیشتر ضایعات پستان به کمک تصویربرداری تشخیص داده میشوند و نیاز به بیوپسی با راهنمای تصویربرداری دارند: ۱- تودهها با راهنمایی سونوگرافی بیوپسی میشوند. ۲- میکروکلسیفیکاسیونها و اختلالات خفیف نیاز به لوکالیزاسیون استرئوتاکتیک در واحد ماموگرافی دارند.
نکته نهم: اگر نتیجه بیوپسی (بررسی بافتشناسی) با نتایج تصویربرداری و معاینه بالینی هم خوانی نداشته باشد، باید بیوپسی اکسیزیونال انجام شود.
نکته دهم: ماموگرافی روشی موثر برای غربالگری کانسر پستان است، اما به عنوان روش تشخیصی، روشی قطعی به شمار نمیرود و موارد منفی کاذب آن به ۱۰ تا ۲۰ درصد میرسد.