برای غربالگری کانسر سرویکس پاپ تست انجام می‌دهد که به آن سیتولوژی هم می‌گویند. سلول‌های بدست آمده را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند و نتیجه را بصورت مواردی مانند طبیعی، ASCUS، LSIL و مواردی نظیر این گزارش می‌کنند. در زیر در قالب ده نکته می‌خوانیم که بعد از دیدن هر کدام از این نتیجه‌ها چه باید کرد؟ این مطلب بسیار سوالی و مهم است و قبل از رفتن سر جلسه آزمون دستیاری یا پره‌انترنی باید حتما آن را خوانده باشد. بعد از بررسی این ده نکته به سراغ تست‌ها هم می‌رویم:
نکته اول: در بیمارى که نتیجه سیتولوژى وى ASC-US گزارش مىشود، مىتوان دو کار انجام داد: الف) آزمون DNA براى HR-HPV انجام داد: اگر نتیجه منفى باشد، تست همزمان (سیتولوژى و ارزیابى HR-HPV) سه سال بعد انجام مىشود. اگر نتیجه مثبت باشد، کولپوسکوپى انجام مىشود. ب) سیتولوژى را یک سال بعد تکرار کرد: اگر نتیجه منفى باشد، غربالگرى روتین انجام مىشود. اگر نتیجه ASC یا بدتر باشد، کولپوسکوپى انجام مىشود.
نکته دوم: در ۳% از سیتولوژىهاى سرویکس نتیجه بصورت LSIL گزارش مىشود. در سه مورد زیر انجام کولپوسکوپى توصیه مىشود: ۱ـ LSIL بدون انجام آزمون HPV؛ ۲ـ LSIL به همراه آزمون مثبت HPV؛ ۳ـ ASC-US به همراه آزمون مثبت HPV (که در بالا به آن اشاره شد). در این سه حالت، مداخلات درمانى و پیگیرى بعد از انجام کولپوسکوپى یکسان هستند. پس بطور خلاصه بعد از دیدن نتیجه LSIL باید کولپوسکوپی و بیوپسی انجام شود.
نکته سوم: در صورت گزارش LSIL به همراه آزمون منفى HPV مىتوان بیمار را بدقت و با تکرار هر دو تست (آزمون HPV و سیتولوژى) در ۱۲ ماه مورد مونیتورینگ قرار داد. اگر آزمون مجدد منفى باشد، مىتوان آزمون همزمان بعدى را در مدت ۳ سال انجام داد.
نکته چهارم: رویکرد به LSIL در زنان جوانتر (سنین ۲۱ تا ۲۴ سال) و زنان حامله متفاوت است: ASC و LSIL در زنان جوان شایعتر هستند و احتمال پسرفت خودبخود آنها بیشتر است. همچنین احتمال مثبت بودن آزمون HPV در این گروه سنى بیشتر است و استفاده از این آزمون براى غربالگرى مناسب نیست. بنابراین در زنان جوان (۲۱ تا ۲۴ ساله) با LSIL یا ASC-US بدون نتیجه HPV مىتوان سیتولوژى را در ۱۲ ماه تکرار کرد. اگر تکرار سیتولوژى HSIL را نشان بدهد، کولپوسکوپى انجام مىشود؛ در غیر این صورت سیتولوژى ۱۲ ماه بعد تکرار مىشود. بنابراین بطور خلاصه در زنان جوان دچار LSIL می‌توان سیتولوژی را تکرار کرد.
نکته پنجم: اگر در سیتولوژى سرویکس زن حامله LSIL گزارش شود، نباید ECC (کورتاژ اندوسرویکال) انجام شود و نیز نباید بیش از یک بار کولپوسکوپى در دوران حاملگى صورت بگیرد. تنها در صورتى که شک بالا در مورد ابتلا به کانسر وجود داشته باشد، مى توان در دوران حاملگى بیوپسى با کولپوسکوپى انجام داد. حتى مىتوان معاینه با کولپوسکوپى را تا حداقل ۶ هفته بعد از وضع حمل به تأخیر انداخت.
نکته ششم: در گذشته توصیه مىشد که اگر در سیتولوژى خانم یائسه LSIL گزارش شد، ابتدا درمان با کرم واژینال استروژن انجام شود و بعد سیتولوژى تکرار گردد. امروزه توصیه مىشود که اگر در سیتولوژى سرویکس زن یائسه ASCUS یا LSIL گزارش شد، همانند جمعیت عمومى برخورد شود. در سن ۶۵ سالگى در هر خانمى که سابقه کافى از غربالگرىهاى طبیعى سرویکس دارد و سابقهاى از ابتلا به CIN-2 یا بالاتر ندارد، باید غربالگرى متوقف شود.
نکته هفتم: از آنجا که احتمال وجود CIN2 یا CIN3 در بزرگسالانى که HSIL دارند، بالا است، درمان فورى با LEEP مىتواند اقدامى منطقى باشد، کار دیگر این است که معاینه با کولپوسکوپ انجام شود و بر اساس نتایج حاصل درمان و پیگیرى انجام گیرد.
نکته هشتم: اگر در پاپ تست ASC-H گزارش شود، باید کولپوسکوپى انجام شود، چرا که در ASC-H هم مانند HSIL خطر وجود CIN2 و CIN3 بالا است.
نکته نهم: اختلالات سلولهاى گلندولر ۰/۴% از اختلالات سلولهاى اپىتلیال را شامل مىشود. الف) در هر نوع AGC بجز سلول اندومتر آتىپیک، باید کولپوسکوپى، HPV DNA و ECC انجام شوند. ب) اگر بیمار ۳۵ سال یا بیشتر سن داشته باشد یا در خطر ابتلا به نئوپلاسم اندومتر باشد (خونریزى بدون توجیه واژینال، عدم تخمک گذارى مزمن) باید بیوپسى اندومتر هم انجام شود. ج) اگر سلول اندومتر آتىپیک مشاهده شود، باید بیوپسى اندومتر و ECC انجام شود.
نکته دهم: در آن دسته از زنان مبتلا به ACG که دچار CIN2 و CIN3 و نئوپلاسم گلندولر نیستند، باید وضعیت HPV مشخص شود: در این زنان باید تست همزمان در ۱۲ ماه انجام گیرد. اگر تست HPV مثبت یا سیتولوژى غیر طبیعى باشد، باید کولپوسکوپى انجام شود. اگر هر دو تست منفى باشند، مىتوان بعد از ۱۲ ماه (۲۴ ماه بعد از سیتولوژى اول) تستهاى همزمان را تکرار کرد.
