رینیت بصورت التهاب پوشش بینی تعریف میشود و با علایمی نظیر گرفتگی بینی، رینوره، عطسه کردن و یا خارش بینی مشخص میشود. رینیت را به دو دسته آلرژیک و غیر آلرژیک تقسیم میکنند. از جمله انواع رینیت غیر آلرژیک میتوان به رینیت شغلی (تحریکی / توکسیک)، رینیت هورمونی، رینیت دارویی، رینیت Gustatory، رینیت التهابی (ائوزینوفیلیک) و رینیت وازوموتور اشاره کرد. به نکات زیر توجه کنید:
نکته اول: رینیت شغلی (تحریکی / توکسیک) در اثر استنشاق مواد محرک یا توکسیک از جمله مواد شیمیایی، حلالها و نیز سیگار کشیدن ایجاد میشود. سیگار کشیدن شایعترین علت است و با ترک یا قطع تماس مواد محرک علایم کنترل میشود.
نکته دوم: شایعترین نوع رینیت هورمونی، رینیت حاملگی است که در ۲۲% از زنان غیر سیگاری حامله و ۶۹% از زنان سیگاری حامله مشاهده میشود. این نوع رینیت در مراحل انتهایی حاملگی بیشترین شیوع را دارد و در مدت ۲ تا ۴ هفته از زمان وضع حمل برطرف میشود.
نکته سوم: بسیاری از داروها دارای عوارض فیزیولوژیک برای بینی هستند و سبب پرخونی بینی میشوند. از جمله این داروها میتوان به ACEIs، بتابلوکرها، OCP، داروهای آنتیسایکوتیک و مهار کنندههای فسفو دی استراز ۵ اشاره کرد. برخی از بیماران دچار نوعی حساسیت بدون ارتباط با IgE به NSAIDs و آسپیرین هستند.
نکته چهارم: شایعترین علت رینیت مدیکامنتوزا، استفاده طولانی مدت از اسپریهای منقبض کننده عروقی مانند اگزیمتازولین است. با استفاده طولانی از این داروها، تاکیفیلاکسی ایجاد میشود و بعد از قطع مصرف، پرخونی ریباند بینی بوجود میآید که میتواند شدید و مقاوم به درمان باشد.
نکته پنجم: رینیت Gustatory با وجود رینوره آبکی و اغلب شدید مرتبط با خوردن غذا مشخص میشود. انتظار غذا خوردن و یا حتی استشمام بوی غذا هم میتواند سبب ترشح رقیق بینی شود.
نکته ششم: رینیت غیر آلرژیک به همراه ائوزینوفیلی شامل حملات عطسه، رینوره شدید آبکی، خارش بینی و پرخونی بینی در بیمارانی میشود که در آزمونهای پوستی یا Invitro برای IgE اختصاصی شواهد آلرژی را نشان نمیدهند و در اسمیر بینی بیش از ۲۰% ائوزینوفیل دارند.
نکته هفتم: رینیت وازوموتور شایعترین نوع رینیت غیر آلرژیک مزمن است و تشخیص آن بر اساس رد علل دیگر داده میشود.
نکته هشتم: استفاده از آزلاستین برای درمان رینیت آلرژیک و غیر آلرژیک تائید شده است. این دارو آنتاگونیست گیرنده H1 است و همچنین سنتز لوکوترینها، کینینها و سیتوکینها را مهار میکند.
نکته نهم: در رینیت غیر آلرژیک داروهای آنتیکولینرژیک رینوره را برطرف میکنند. ایپرآتروپیوم بروماید داروی آنتیکولینرژیک موضعی است که عوارض سیستمیک ناشاسعی دارد.
نکته دهم: برای درمان رینیت وازوموتور مقاوم به درمان میتوان از روشهای جراحی نظیر نورکتومی ویدین و بلوک گانگلیون اسفنوپالاتین استفاده کرد.