مبحث بسیار مهم زایمان پره‌ترم از کتاب بکمن را در قالب ده نکته تستی و بسیار مهم مرور می‌کنیم:
تولد پره‌ترم، وضع حملى است که قبل از کامل شدن ۳۷ هفته باردارى (۲۵۹ روز) انجام مىشود.
نکته اول: از جمله علایم و نشانههاى زایمان زودرس مىتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱ـ کرامپهاى شبیه به کرامپهاى دوران قاعدگى؛ ۲ـ کمردرد مبهم؛ ۳ـ احساس فشار در شکم؛ ۴ـ احساس فشار در لگن؛ ۵ـ کرامپ شکمى (با یا بدون اسهال)؛ ۶ـ افزایش یا تغییر ترشحات واژن (موکوسى، آبکى یا مختصرى خونى)؛ ۷ـ انقباضات (اغلب بدون درد) رحم.
نکته دوم: در زنى که از تظاهرات بالینى زایمان زودرس شکایت دارد، باید وضعیت سرویکس (یا با مشاهده به کمک اسپکولوم یا با معاینه) مشخص شود. در PPROM (پارگى پردهها) معاینه با انگشت مىتواند خطر عفونت را افزایش بدهد و به همین دلیل در صورت شک به پارگى پردهها باید در ابتدا ارزیابى با اسپکولوم (براى مشخص کردن افاسمان و دیلاتاسیون سرویکس) انجام شود.
نکته سوم: هدف از درمان زایمان پره‌ترم، عقب انداختن حاملگى تا زمان تکامل جنین است. در بیمارى که تشخیص زایمان پره‌ترم در او داده شده است، بطور تىپیک یکى انواع توکولیتیکها تجویز مىشود و اگر درمان اولیه موفقیتآمیز نباشد، درمان جایگزین مىشود یا دیگر داروها به درمان اضافه مىشوند.
نکته چهارم: بسیار مهم: در زایمان زودرس از جمله کنترااندیکاسیونهاى درمان با توکولیتیکها مىتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱ـ مرگ جنین در داخل رحم؛ ۲ـ آنومالى کشنده جنین؛ ۳ـ نامطمئن بودن وضعیت جنین؛ ۴ـ پرهاکلامپسى شدید یا اکلامپسى؛ ۵ـ خونریزى مادر به همراه ناپایدارى وضعیت همودینامیک او؛ ۶ـ عفونت داخل آمنیونى؛ ۷ـ PPROM؛ ۸ـ کنترااندیکاسیون مادرى براى توکولیز. همچنین برخى از عوارض مامایى مانند دکولمان جفت، دیلاتاسیون پیشرفته سرویکس، یا شواهدى دال بر اختلال در جنین یا نارسایى جفت مىتوانند کنترااندیکاسیونى براى تأخیر در وضع حمل باشند.
نکته پنجم: از جمله عوامل خطرساز براى زایمان پره‌ترم مىتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱ـ سابقه زایمان پره‌ترم؛ ۲ـ انقباضات پره‌ترم رحم؛ ۳ـ پارگى زودرس پردهها؛ ۴ـ عوامل خطرساز رفتارى: وزن کم مادر قبل از حاملگى، سیگار کشیدن، سؤمصرف مواد غیر قانونى، فاصله کم بین حاملگىها؛ ۵ـ عوامل مربوط به حاملگى فعلى: طول کم سرویکس، حاملگى چند قلو، خونریزى واژینال، عفونت ادرارى، عفونت دستگاه ژنیتال، بیمارى پرىادونتال.
نکته ششم: بسیار مهم: سابقه قبلى زایمان پره‌ترم و حاملگى چند قلو قوىترین عوامل خطرساز براى زایمان زودرس هستند.
نکته هفتم: در زایمان زودرس، استفاده از نیفدیپین به عنوان داروى توکولیتیک رو به افزایش است. در گذشته از سولفات منیزیوم به عنوان داروى توکولیتیک استفاده مىشد، اما یافتهها نشان مىدهند که این دارو براى این منظور بدون فایده است. البته بر اساس شواهد موجود، تجویز سولفات منیزیوم قبل از زایمان در زنانى که دچار زایمان پره‌ترم شده‌اند، نوعى اثر محافظت کننده عصبى بر روى جنین دارد و خطر ایجاد فلج مغزى را کم مىکند.
نکته هشتم: در زایمان زودرس شواهد کمى دال بر تأثیر تجویز توکولیتیک براى مدتى بیش از چندین روز وجود دارد. اما اغلب درمان با این دارو زمان کافى براى تجویز کورتیکواستروئیدها (براى تسریع تکامل ریه جنین) فراهم مىکند. از ۲۴ تا ۳۴ هفته باردارى، درمان زایمان پره‌ترم شامل تجویز کورتیکواستروئیدها (بتامتازون یا دگزامتازون) هم مىشود. بنابراین در تمام زنان حاملهاى که بین هفتههاى ۲۴ تا ۳۴ باردارى در خطر زایمان زودرس در مدت ۷ روز آینده هستند باید تک دوره کورتیکواستروئید تجویز شود.
نکته نهم: از جمله عوارض سولفات منیزیوم مىتوان به موارد زیر اشاره کرد: ۱ـ کاهش تغییرپذیرى ضربان به ضربان قلب جنین؛ ۲ـ کاهش تون عضلات، تلاش تنفسى ضعیف و خوابآلودگى و آپگار پائین در نوزاد (در صورتى که سطح سولفات منیزیوم در خون بند ناف بیشتر از mg/100mL 4 باشد)؛ ۳ـ استئوپنى.
نکته دهم: مىتوان از طول سرویکس به عنوان شاخصى براى تشخیص خطر زایمان پره‌ترم استفاده کرد. با کاهش طول سرویکس در قسمت میانى دوران حاملگى، خطر زایمان پره‌ترم بصورت مداوم افزایش مىیابد. ارزیابى سرویکس با سونوگرافى ترانس واژینال روشى قابل اطمینان براى ارزیابى طول سرویکس است. این روش زمانى بیشترین کمک را مىکند که در موارد زیر بکار برود: ۱ـ زنانى که در خطر زایمانهاى پره‌ترم مکرر هستند؛ ۲ـ زنان مبتلا به آنومالىهاى رحمى؛ ۳ـ زنانى که سابقه Cone Biopsy سرویکس یا D&C/Eهاى مکرر داشتهاند.
