با هم ده نکته بسیار مهم و تستى را در مورد اسهال حاد بر اساس هاریسون ۲۰۲۲ مرور مىکنیم:
نکته اول: بیشتر اپىزودهاى اسهال حاد خفیف و خود محدود هستند و نیازى به ارزیابى یا تجویز دارو ندارند. در موارد زیر باید ارزیابى صورت گیرد: ۱ـ اسهال شدید به همراه دهیدراسیون؛ ۲ـ خونى بودن مدفوع؛ ۳ـ تب برابر یا بیش از ۳۸/۵؛ ۴ـ اسهال بیش از ۴۸ ساعت، بدون بهبود؛ ۵ـ استفاده اخیر از آنتىبیوتیکها؛ ۶ـ همهگیرى جدید در جامعه؛ ۷ـ درد شدید شکم در بیمارى با سن بیش از ۵۰ سال؛ ۸ـ سن برابر یا بیشتر از ۷۰ سال؛ ۹ـ نقص ایمنى.
نکته دوم: در حدود ۴۰% از توریستهایى که به مناطق اندمیک آمریکاى لاتین، آفریقا و آسیا مسافرت مىکنند، دچار اسهال مسافر مىشوند. از جمله شایعترین علل ایجاد اسهال مسافر مىتوان به E.coli انتروتوکسیژنیک (یا Entroaggregative)، کمپیلوباکتر، شیگلا، آئروموناس، نوروویروس، کورونوویروس و سالمونلا اشاره کرد. افرادى که به روسیه (بویژه به سنپترزبورگ) مسافرت مىکنند، در خطر ابتلا به اسهال ژیاردیایى هستند.
نکته سوم: در بیماران خاصى که به مناطق پرخطر مسافرت مىکنند و در آنها احتمال ابتلا به اسهال بالا است یا ممکن است دچار اسهال شدید شوند، باید پروفیلاکسى با آنتىبیوتیک صورت گیرد: ۱ـ نقص ایمنى؛ ۲ـ IBD؛ ۳ـ آکلریدرى معده؛ ۴ـ هموکروماتوز.
نکته چهارم: با تجویز سیپروفلوکساسین، آزیترومایسین یا ریفاکسیمین خطر ابتلا به اسهال مسافر ۹۰% کاهش مىیابد. ریفاکسیمین براى درمان بیمارى مهاجم مناسب به نظر نمىرسد.
نکته پنجم: بسیارى از پزشکان، بیمارانى را که ناخوشى متوسط تا شدید همراه با دیسانترى تبدار دارند، بدون ارزیابى بیشتر با یک کینولون (سیپروفلوکساسین: mg۵۰۰ ، bid براى ۳ تا ۵ روز) درمان مىکنند.
نکته ششم: در بیمار مبتلا به اسهال حاد در مواردى که شک به ژیاردیازیس وجود داشته باشد، مىتوان درمان Empiric با مترونیدازول (mg۲۵۰ ،qid براى ۷ روز) را آغاز کرد.
نکته هفتم: در بیمار مبتلا به اسهال حاد حتى اگر ارگانیسم عامل بیمارى یافت نشود، در موارد زیر باید آنتىبیوتیک تجویز شود: ۱ـ نقص ایمنى؛ ۲ـ دریچه مکانیکى قلب؛ ۳ـ گرافت عروقى جدید؛ ۴ـ سن بالا.
نکته هشتم: در اسهال متوسط غیر خونى و بدون تب، مىتوان از داروهایى که اثر ضد تحرکى و ضد ترشحى دارند (لوپرامید) استفاده کرد. در دیسانترى همراه با تب باید از مصرف چنین داروهایى خوددارى ورزید، چرا که مىتوانند سبب تشدید و یا طولانى شدن روند بیمارى شوند.
نکته نهم: بیسموت سابسالیسیلات مىتواند از شدت استفراغ و اسهال بکاهد، اما نباید در بیمارانى که دچار نقص ایمنى یا اختلال عملکرد کلیوى هستند، مورد استفاده قرار بگیرد، چرا که خطر انسفالوپاتى وجود دارد.
نکته دهم: در موارد زیر ارزیابى ساختمانى با سیگموئیدوسکوپى، کولونوسکوپى یا سىتى اسکن شکمى مىتواند مناسب باشد: ۱ـ بیمارانى که دچار اسهال پایدار و بدون علت هستند (براى رد کردن IBD)؛ ۲ـ به عنوان رویکرد اولیه در بیماران مبتلا به اسهال حاد غیر عفونى (که مىتواند ناشى از کولیت ایسکمیک، دیورتیکولیت یا انسداد ناکامل روده باشد).
